'İthal çobanlar' gelemedi, besiciler sürülerinin başına geçti

DOĞU Anadolu Bölgesi'nde çobanlık mesleğine talebin yok denecek kadar azalması nedeniyle son 5 yıldır çareyi 'ithal çobanda' bulan besiciler, koronavirüs nedeniyle sınır kapılarının kapatılması üzerine hayvanlarını kendileri otlatmaya başladı. Erzurum merkez Aziziye İlçesi Ziraat Odası Başkanı Şahset Karaman, sadece ilçelerinde 100'e yakın çobana ihtiyaç olduğunu belirterek, "Türkler, vakıfların yardımları nedeniyle aylık 5 bin liraya bile çoban olmuyor. Sınır kapılarının açılıp Afganistan vatandaşlarının gelmesini dört gözle bekliyoruz" dedi.
Erzurum'da hayvancılıkla uğraşanlar, kentte 5 bin lira aylık teklif etmelerine rağmen çobanlık yapacak kimse bulamadıkları için önce komşu illerden, sonra da sınırları aşıp Afganistan'dan çoban getirerek soruna çözüm üretmeye çalıştı. Ancak koronavirüs salgını nedeniyle sınır kapıları kapatılınca kışın ülkelerine giden ithal çobanlar geri dönemedi. Kentte çobanlık yapacak kimse bulamayan besiciler, kolları sıvayıp hayvanlarını kendileri otlatmaya başladı.
Merkez Yakutiye ilçesinin Dadaşköy Mahallesinde hayvancılıkla uğraşan Özkan Sivaslı da çoban bulamadığı için çobanlık yapmaya başlayan besicilerden biri oldu. Sivaslı, "Çoban bulamadığım için 80 büyükbaş hayvanımı otlatıyorum. Virüs salgını öncesi Afganistan uyruklu çobanlar görev yapıyordu. Ancak şimdi maalesef onları da bulamıyoruz. Çoban konusunda genelde bir sıkıntı var. Türkler zaten çoban olarak çalışmak istemiyor. Devlet yardım ediyor, kimse de bu mesleği yapmıyor. Biz de kendi hayvanımızı kendimiz otlatıyoruz. Bu hastalık inşallah biter ve Afganistanlı çobanlarımız geri gelir. Çünkü çobanlık yapınca diğer işlerimiz yarım kalıyor" diye konuştu.
Çoban sıkıntısının had safhada olduğunu ifade eden Aziziye İlçe Ziraat Odası Başkanı Şahset Karaman ise şunları söyledi:
"Odamıza bağlı 104 mahallemiz (köy) var. Herhalde en az 30-40'ı çoban arıyor. Bunların her birinin en az 3 çobana ihtiyacı olduğunu düşünürsek yaklaşık 100 çoban açığımız var. Bu sadece bizim ilçede. Doğu'da ise çoban sayısı binleri bulur. Bölgemizde insanlar çobanlık yapmak istemiyor. 'Ayıp' diyorlar. Bunda ayıplanacak ne var. Ben oda başkanıyım yeri geldiğinde çobanlık yapıyorum. Adam bu işi kendine zül olarak görüyor. Bugün bir çobanın maaşı 5 ile 6 bin lira arasında. 'Niye çoban olmak istemiyorsun' dediğimizde, 'Devlet nasıl olsa bana bakıyor' cevabını veriyor. Devlet bunlara niye baksın. İŞKUR'a bağlı işlerde asgari ücretle çalışıyor, ayda 5-6 bin liraya çobanlık yapmıyor. Bunun bir sebebi illerdeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarının verdiği yardımlar. Bir diğer sebebi de artık köylerde gençleri tutamıyoruz. Gençler köye kız verilmediğini gerekçe göstererek şehirlere göç ediyor. Kimse köyde durmak istemiyor. Bugün Erzurum'da Suriyeliler bile çobanlık yapmıyor. Sadece Afganistanlılar bu işte çalışıyor. Bölgemizdeki işletmelerde resmi ya da gayri resmi olarak Afganistan uyruklu çoban çalıştırmak zorunda kalıyor. Buna bir çözüm bulunması lazım, çobanlara destek olmak lazım ki dışardan yabancı kimse gelmesin."
DHA