İngilizlerin eş satma geleneği

İngilizlerin eş satma geleneği

Bundan 100 yıl öncesine kadar İngiltere, günümüzdeki profiline hiç de uymayan “eş satma” geleneğine sahipti. Erkek, karısının boynuna ya da ellerine ip bağlar ve pazara götürürdü. Mutsuz evlilikler böylelikle sona ererdi.

İngilizlerin eş satma geleneği
17. yüzyılda başladığı tahmin edilen ve genellikle orta sınıf ailelerde görülen bu geleneğin, boşanmanın masraflı ve karmaşık olmasından kaynaklandığı ileri sürülmektedir.
1857 yılında yürürlüğe giren Matrimonial Causes Act’ den önce boşanmak masraflı ve çok karmaşıktı. Boşanmanın gerçekleşmesi için parlamentodan özel kanun çıkarılması gerekiyordu ve bu oldukça pahalıydı.
Hukukçu ve tarihçi James Bryce 1901’de güncel olarak “eş satma” geleneğinin devam ettiğini yazmaktadır ve satılan kadının şikayetiyle kayıtlara geçmiş olan son eş satışı da 1913’te gerçekleşmiştir.

1932 yılında 100 yıl önceki sayısını tıpkıbasım yayınlayan The Times gazetesinde ki habere göre karısını açık artırmayla satan erkek halka şöyle hitap ediyordu:
“Centilmenler! Karım Williamson başka adıyla May Thompson ‘u mezada (açık artırmaya) çıkardım. En yüksek fiyatı teklif edene vereceğim… Her şeyi açık söylüyorum. Hiçbir şey gizlemiyorum. Bu kadın koynumda beslediğim bir yılandır. Onu evimi idare etsin, rahat edeyim diye aldım. Halbuki başıma belâ oldu. Evimin rahatı bozuldu. Geceleri hücumuna, gündüzleri şeytanlıklarına tahammülüm kalmadı. (Halk arasında yüksek sesle gülüşmeler)’
Şimdi iyi hasletlerinin parlak cihetlerini de söyleyeyim: Roman okumasını, inek sağmasını bilir. İstediği anda güler, istediği anda ağlar. Susadımı koca bardak Ales birasını dibine kadar boşaltır.
Eş satışları karşılıklı rıza ile de olurdu. 18. yüzyılda kadınların direndiğine dair hiçbir kayıt yokken 19. yüzyılda ilk şikayetler kayda geçmiştir. Belirtmek gerekir ki satılmak için ısrar eden kadın dahi vardı. Bazen satın alan kişi kadının aşığı olabildiği gibi bu satışın $1 gibi göstermelik parayla yapıldığı da olmuştur.
Araştırmacılara göre bu gelenek sadece orta sınıf ailelerde değil zengin sayılabilecek ailelerde de uygulanıyordu. Karısını sattığını parlamentoya kayıt ettiren ve daha sonra parlamenter olan dahi vardı. İşte öve öve bitiremediğimiz Batının gerçek yüzü bu dostlar. Söyleyeceklerim bu kadar.
Kaynak: Türk Maarif Tarihi, English Custom, Mynet